Blade Runner 2049 (2017)

Προειδοποιώ ότι αυτό το κείμενο θα είναι κατά βάση αποθεωτικό. Δεν θα προσπαθήσω να ξεψαχνίσω την ταινία μέχρι το κόκκαλο και βρω αρνητικά εκεί που δεν υπάρχουν χάριν της πολιτικής ορθότητας και των λίγων περισσότερων κλικ, όπως σε μερικά κείμενα που έχω διαβάσει τις τελευταίες ώρες. Επίσης, θα αναγκαστώ να χρησιμοποιήσω και κάποιες “γενικολογίες” για να αποφύγω τα spoilers (ή τις επιβεβαιώσεις θεωριών).

Όλα ξεκίνησαν το 1968 με “Το Ηλεκτρικό Πρόβατο” του Philip K. Dick, ενός πρωτοποριακού συγγραφέα που πάντρεψε στην εντέλεια τη φιλοσοφική λογοτεχνία και την επιστημονική φαντασία. Το 1982 ο Ridley Scott -3 χρόνια μετά το Alien- έκανε μια “χαλαρή” μεταφορά του μυθιστορήματος του Dick με το θρυλικό πλέον Blade Runner, όπου ο κυνηγός ανδροειδών Rick Deckard προσπαθεί να αποσύρει τα επικηρυγμένα μοντέλα Nexus-6.

To Blade Runner δεν εκτιμήθηκε όσο του άξιζε στην εποχή του, αλλά κατέληξε να θεωρείται ένα κλασικό αριστούργημα επιστημονικής φαντασίας που έθεσε νέα στάνταρ στο είδος και επηρέασε αμέτρητες μετέπειτα παραγωγές. Ένα από τα καλύτερα δείγματα νέο-νουάρ που μας έχει προσφέρει το αμερικανικό σινεμά και η πρώτη ταινία που κατάφερε να συλλάβει στην εντέλεια τον κυβερνοπάνκ κόσμο που είχε φανταστεί ο William Gibson (“Νευρομάντης”).

Και να που φτάσαμε στο Blade Runner 2049, 35 χρόνια μετά το πρωτότυπο. Όταν ο Ridley Scott είχε ανακοινώσει τα σχέδιά του για την παραγωγή ενός σίκουελ, τα νέα δεν μας ακούστηκαν ευχάριστα• το Χόλιγουντ είχε (και έχει) στερέψει από ιδέες και φαντασία. Τα σίκουελ και γενικά οι παραγωγές που βασίζονταν σε ιδέες από ήδη υπάρχουσες πνευματικές ιδιοκτησίες είχαν ήδη κατακλύσει τις αίθουσες και φοβόμασταν ότι δούμε ένα νερόβραστο σίκουελ ενός εκ των κλασσικότερων sci-fi ταινιών. Όμως, όταν ανακοινώθηκε ότι τη σκηνοθεσία θα αναλάμβανε ο Denis Villeneuve, ηρεμήσαμε κάπως.

Μας είχε δείξει την αξία του με τρεις εξαιρετικές ταινίες το διάστημα 2013-2015 (Prisoners, Enemy, Sicario), ενώ επιβεβαίωσε τη φήμη του με το σκεπτόμενο sci-fi Arrival (2016) δείχνοντας ότι μπορεί να χειριστεί μια παραγωγή τεράστιας κλίμακας και να προσφέρει ένα μπλοκμπάστερ στα μεγάλα στούντιο. Η επιλογή αποδείχτηκε απόλυτη επιτυχημένη, με τον Villeneuve να μας προσφέρει ένα από τα καλύτερα σίκουελ στην ιστορία του κινηματογράφου και έναν άξιο συνεχιστή του κόσμου του Blade Runner.

Η ταινία ακολουθεί τον K (Ryan Gosling) που ζει με την κοπέλα του, η οποία τυχαίνει να είναι ένα ολόγραμμα. Ο Κ είναι κυνηγός ανδροειδών που έχει σκοπό να αποσύρει παλιά (και όχι ιδιαίτερα υπάκουα) ανδροειδή, τα οποία δεν έχουν “ημερομηνία λήξης”. Μια μέρα ξεθάβει ένα μυστικό το οποίο έχει την ικανότητα να αλλάξει την ιστορία των ανθρώπων και των ανδροειδών. Η έρευνα του θα τον οδηγήσει στον Deckard (Harrison Ford) και στη σύγκρουσή του με ανθρώπους που θέλουν να εκμεταλλευτούν αυτό το μυστικό. Νομίζω ότι ήμουν όσο πιο αόριστος μπορούσα για να μην αποκαλύψω στοιχεία την πλοκής που θα απολαύσετε όταν τα ανακαλύψετε μόνοι σας.

To Blade Runner 2049 συνεχίζει και εμπλουτίζει τη μυθολογία του πρωτοτύπου με πολύ αποτελεσματικό τρόπο. Εκτυλίσσεται 30 χρόνια μετά τα γεγονότα του Blade Runner και σε αυτό το διάστημα έχουν συμβεί αρκετά πράγματα. Η εταιρεία Tyrell υπεύθυνη για τα πρώτα ανδροειδή έχει καταστραφεί και τα ανδροειδή απαγορεύτηκαν, μέχρι που ο Niander Wallace (Jared Leto) δημιούργησε την απόλυτα υπάκουη σειρά Nexus-9 που χρησιμοποιείται ως δουλικό δυναμικό.

Οι βασικές αρχές του Blade Runner υπάρχουν και εδώ: το υπέροχα δυστοπικό Λος Άντζελες, ο άνθρωπος που αναλαμβάνει το ρόλο του Θεού και δημιουργεί ζωή κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν του, και η μάχη που δίνει για να την ελέγξει όταν αυτή προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί. H τεχνολογία είναι πιο φουτουριστική από ποτέ αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για την κοινωνία του 2049. Ο ρατσισμός απέναντι στις ρέπλικες, οι σκουπιδότοποι μεγέθους Wall-E, οι απολαύσεις μέσω της εικονικής πραγματικότητας, η παιδική εργασία, η καταστροφή του περιβάλλοντος• η πραγματική κοινωνία έχει φτάσει πλέον την κοινωνία της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας.

Αρκετές εικόνες θα είναι γνώριμες στους φαν της ταινίας του 1982, ενώ στοιχεία της πλοκής έχουν περάσει και “δέσει” αρκετά κομψά. Το Blade Runner 2049 είναι σαφέστατα -και λογικά- επηρεασμένο από τον πρόγονό του και του αποτίει φόρο τιμής. Όμως, δε νομίζω να μπορεί να πει κανείς ότι καπηλεύεται τη νοσταλγία του παρελθόντος. Αναρωτιέσαι τι θα κατάφερνε ο Villeneuve άμα είχε απόλυτη ελευθερία στο υλικό, αλλά ανεξάρτητα από αυτό, το 2049 είναι μια ταινία που στέκεται μόνη της.

Ο Villeneuve επιστρέφει μετά το Arrival με έναν κινηματογραφικό θρίαμβο. Η απήχηση της πλοκής είναι αρκετά υποκειμενικό θέμα, αλλά όλα τα άλλα τμήματα της ταινίας είναι αριστουργηματικά. Δεν πέφτει στις παγίδες των περισσότερων σύγχρονων μπλοκμπάστερ, δεν πιέζεται να έχει γρήγορο ρυθμό (γι’ αυτό και η διάρκεια των 163 λεπτών) και το αποτέλεσμα είναι μια πανέμορφη ταινία την οποία θα λατρέψουν οι φίλοι του sci-fi.