Κάννες 2017 – Μέρα Έκτη

Έκτη μέρα του φεστιβάλ των Καννών σε ένα «overdose» εξαιρετικού σινεμά με τον Γιώργο Λάνθιμο και τον Michael Haneke να παρουσιάζουν τις ταινίες τους, ένα πρότζεκτ εικονικής πραγματικότητας από τον Alejandro González Iñárritu και ένα συγκινητικό αφιέρωμα στον André Téchiné.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με το «The Killing of a Sacred Deer» του Γιώργου Λάνθιμου που κατάφερε να προκαλέσει τις ίδιες εντυπώσεις με όλες τις ταινίες του: ενοχλητικό, σκοτεινό, εξαιρετικά βίαιο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο Λάνθιμος καθιερώνεται ως ένας από τους σημαντικότερους auteur του ευρωπαϊκού κινηματογράφου με όλους τους κριτικούς να παραδέχονται το μοναδικό στυλ του είτε τους άρεσε η ταινία, είτε όχι. Κατά βάση πάντως οι κριτικές ήταν πολύ καλές, με κάποιους να το θεωρούν σοβαρή υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα, ενώ οι δημοσιογράφοι που παρευρέθηκαν στη συνέντευξη τύπου είχαν πολλές ερωτήσεις σχετικά με τα νοήματα της ταινίας και το στυλ του σκηνοθέτη. Σε όλες τις αναλυτικού τύπου ερωτήσεις πάντως ο Λάνθιμος απαντούσε: «Δε μου αρέσει να εξηγώ γιατί κι εγώ ο ίδιος δεν ξέρω».

Ένα άλλο θέμα που συζητήθηκε πολύ ήταν ο τόνος της ταινίας, θέμα που ξεκίνησε από ένα…γλωσσικό λάθος του Γάλλου συντονιστή ο οποίος είπε: «It’s a family movie, sorry, I mean, a movie about a family». Η ταινία φαίνεται να έχει όλα τα ωμά χαρακτηριστικά στα οποία μας έχει συνηθίσει ο σκηνοθέτης, με πολλούς δημοσιογράφους να αναρωτιούνται αν το περιβάλλον των γυρισμάτων ήταν κατάλληλο για τους νεαρούς πρωταγωνιστές (!). Στην ερώτηση αυτή επενέβη η πρωταγωνίστρια Nicole Kidman: «Ο Γιώργος μου έλεγε συνέχεια ”Nicole, πρέπει να καταλάβεις τον τόνο, είναι κωμωδία”». Φυσικά το αποτέλεσμα είναι πολύ μακριά από την κωμωδία, οπότε ο Λάνθιμος συμπληρώνει: «Δεν νομίζω ότι όταν κάνουμε μια τέτοια ταινία πρέπει να παίρνουμε τους εαυτούς μας πολύ στα σοβαρά. Αυτό θα ήταν αφόρητο. Στα γυρίσματα είχαμε ένα πολύ διαφορετικό κλίμα από αυτό που βγαίνει τελικά στην ταινία».

Φυσικά, με την παρουσία Ελλήνων δημοσιογράφων στην συνέντευξη τύπου, δεν μπορούσε να αποφευχθεί η προφανής ερώτηση. Θα επιστρέψει ποτέ ο Λάνθιμος στην Ελλάδα για μια ταινία; ενώ παλαιότερα ήταν αρνητικός σε αυτή την προοπτική, τώρα απαντά: «Ναι, θα το έκανα. Οι ταινίες μου μπορούν να γυριστούν οπουδήποτε. Και για αυτό τώρα έχω την εμπειρία για το πώς γυρίζονται ταινίες σε αρκετές άλλες χώρες. Όμως υπάρχει μία ελευθερία στο να γυρίζεις ταινία στην Ελλάδα που δεν τη βρίσκεις αλλού. Ήμουν αρνητικός παλιότερα, δεν ήθελα να ξαναγυρίσω. Τώρα δεν είμαι. Την αποζητώ αυτή την ελευθερία – είναι λογικό ότι σε πιο οργανωμένα σετ πρέπει να υπακούς συγκεκριμένους κανόνες που σε περιορίζουν. Οπότε, ναι. Αν υπήρχε μία ταινία που θα είχε νόημα να γυριστεί στην Ελλάδα, θα το έκανα». Χωρίς να χαρακτηριστούμε μεροληπτικοί, θα μας επιτρέψετε να ευχηθούμε στο Γιώργο Λάνθιμο, καλή επιτυχία στην τελετή απονομής στις 28 Μαϊου.

Η δεύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος που παρουσιάστηκε ήταν το «Happy End» του Michael Haneke, το οποίο θεωρούνταν φαβορί για το Χρυσό Φοίνικα πριν καν προβληθεί. Πόσο μάλλον μετά τη δημοσιογραφική προβολή του που πραγματικά ενθουσίασε τους κριτικούς και πυροδότησε συζητήσεις σχετικά με τον πιθανό τρίτο Φοίνικα του σκηνοθέτη. Στην ταινία, ο Haneke ξαναβρίσκει δύο από τους αγαπημένους του ηθοποιούς: τον Jean-Louis Trintignant και την Isabelle Huppert. «Ένας από τους λόγους που έκανα αυτή την ταινία ήταν για να ξαναδουλέψω μαζί τους. Είμαστε πραγματικά μια οικογένεια». Η οικογένεια είναι ο πυρήνας και αυτής της ταινίας, σε μια σκληρή σάτιρα της αστικής ευρωπαϊκής οικογένειας του σήμερα.

Ο Trintignant συμπληρώνει: «Ο Michael είναι ο πιο σπουδαίος σκηνοθέτης με τον οποίο έχω δουλέψει και η Isabelle είναι η καλύτερη ηθοποιός» ενώ ο Mathieu Kassovitz τον χαρακτηρίζει «τον τελευταίο φύλακα του σινεμά». Η παρουσία των συντελεστών στο κόκκινο χαλί είναι πραγματικά συγκινητική με τον Haneke να δηλώνει «Τώρα είμαι σπίτι μου» και να μπαίνει στην αίθουσα του Grand Théâtre Lumière κρατώντας το χέρι του 86χρονου Trintignant. Είτε κερδίσει τον τρίτο του Χρυσό Φοίνικα είτε όχι πάντως, σας παραθέτουμε την απάντηση του μεγάλου Αυστριακού σκηνοθέτη σε ερώτηση σχετικά με την «εμμονή» του με το σινεμά: «Στο σινεμά, όπως και σε όλα τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, αν δεν έχεις εμμονή, καλύτερα να το αφήσεις».

Η συγκίνηση όμως ήταν πρωταγωνίστρια στην έκτη μέρα των Καννών, αφού η διοργάνωση είχε μια έκπληξη για τον σπουδαίο δημιουργό της μετά-nouvelle vague εποχής,
André Téchiné, που παρουσίασε εκτός διαγωνιστικού τμήματος την ταινία του «Nos Années Folles». Στην προβολή, ως φόρος τιμής προς τον σκηνοθέτη, παρευρέθηκαν ηθοποιοί με τους οποίους δούλεψε στις ταινίες του. Ανάμεσά τους η Juliette Binoche, η Catherine Deneuve, o Lambert Wilson και η Isabelle Huppert.

Κάτι πρωτόγνωρο για τα κινηματογραφικά φεστιβάλ παρουσίασε ο Μεξικάνος Alejandro González Iñárritu. To «Carne y Arena» είναι μια εμπειρία εικονικής πραγματικότητας κατά την οποία ο θεατής γίνεται Μεξικάνος μετανάστης που προσπαθεί να περάσει τα σύνορα με τις ΗΠΑ. Σε συνεργασία με τον Emmanuel Lubeszki, ο Iñárritu, θέλησε να μεταφέρει την εμπειρία της μετανάστευσης με ένα πρότζεκτ που ανοίγει συζητήσεις γύρω από το σινεμά και τις νέες τεχνολογίες.

Στο διαγωνιστικό τμήμα παρουσιάστηκε και η ταινία «The Day After» του Κορεάτη Hong Sangsoo με την Kim Min-Hee, μια ασπρόμαυρη ταινία πιστή στο ιδιαίτερο στυλ του σκηνοθέτη που, όπως αναφέρει το Ηollywood Reporter, «τον καθιστά απόλυτα συνεκτικό στο σινεμά του, όμως δεν πρόκειται να του φέρει νέους θαυμαστές».