Η πραγματική ιστορία εξέγερσης σκλάβων το 1831 στη Βιρτζίνια, την οποία οργάνωσε ο Νατ Τέρνερ, ένας εγγράμματος σκλάβος και ιεροκήρυκας, καθώς παρίσταται μάρτυρας των θηριωδιών έναντι στους συντρόφους του.
TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ
25 Ιανουαρίου 2016, Φεστιβάλ Sundance. Το Birth of a Nation κάνει πρεμιέρα με μεγάλο θόρυβο, παίρνει διθυραμβικές κριτικές, με αποτέλεσμα η FOX να αγοράσει τα δικαιώματα της ταινίας με το ποσό-ρεκόρ για το Sundance των 17.5 εκατομμυρίων δολαρίων. Ενώ η ταινία αυξάνει συνεχώς τη δημοτικότητα της (γίνεται λόγος για υποψηφιότητες Όσκαρ) επανεμφανίζεται στον τύπο μια υπόθεση βιασμού για την οποία είχε κατηγορηθεί και αθωωθεί ο σκηνοθέτης (Nate Parker) της ταινίας το 1999. H ταινία χάνει όλο το momentum της και καταβαραθρώνεται εμπορικά.
Η Γέννηση ενός Έθνους λαμβάνει χώρα στον προπολεμικό αμερικάνικο Νότο και ακολουθεί την ιστορία του Nat Turner, ενός εγγράμματου σκλάβου και ιεροκήρυκα. O ιδιοκτήτης του, ο Samuel Turner, είναι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και αποδέχεται την πρόταση να εκμεταλλευτεί οικονομικά τα ταλέντο του Nat στο κήρυγμα, με στόχο να κατευναστούν τυχόν “ανυπότακτοι” σκλάβοι. Στην πορεία της ιστορίας ο Nat δημιουργεί φιλικούς (σχεδόν) δεσμούς με τον φαινομενικά ευγενή ιδιοκτήτη του, παντρεύεται, γίνεται πατέρας και πλάθει έναν ηθικό κώδικα που ισορροπεί μεταξύ της οργής της καταπίεσης και του άδολου χαρακτήρα του. Καθώς όμως γίνεται μάρτυρας αμέτρητων κτηνωδιών ενάντια σε αυτόν και στους υπόλοιπους σκλάβους, ο Nat οργανώνει την εξέγερσή του με ελπίδα να οδηγήσει τους συντρόφους του στην ελευθερία.
Ο τίτλος είναι σχεδόν ειρωνικός, καθώς προέρχεται από το ομότιτλο φιλμ του 1915 το οποίο λειτουργούσε ως προπαγάνδα της ΚΚΚ. Η ταινία δεν προτείνεται για ευαίσθητα στομάχια καθώς οι συνθήκες της σκλαβιάς απεικονίζονται με ιδιαίτερη ωμότητα, κάτι το οποίο θεωρώ σωστό, διότι ο “θεσμός” της σκλαβιάς είναι ίσως η πιο μαύρη σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας, ενώ δεν είναι καθόλου άκαιρο να βλέπουμε που μπορεί να οδηγήσει η καταπίεση σε ομάδες ανθρώπων.
Η 48ωρη εξέγερση του Nat Turner οδήγησε στο θάνατο 60 περίπου ατόμων που ανήκαν σε οικογένειες-ιδιοκτήτες σκλάβων, ενώ ως αντίποινα εκτελέστηκαν αδιακρίτως εκατοντάδες σκλάβοι των γύρω περιοχών και περιορίστηκαν ακόμη περισσότερο τα δικαιώματα τους (ειρωνικό λέτε; Ναι, δίκιο έχετε). Ο Turner που παρέμεινε κρυμμένος για πάνω από δύο μήνες μετά το τέλος της εξέγερσης, αιχμαλωτίστηκε και κρεμάστηκε.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Ο Nate Parker (Ain’t Them Bodies Saints, Beyond the Lights) αναλαμβάνει για πρώτη φορά ρόλο σκηνοθέτη και σεναριογράφου, ενώ έχει και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Εδώ να κάνω μια παρένθεση για να μεταφέρω μερικές πληροφορίες για τις συνθήκες που οδήγησαν στην εμπορική αποτυχία της ταινίας: τo 1999 ο Parker, μαζί έναν φίλο του, είχε κατηγορηθεί για τον βιασμό μιας γυναίκας χωρίς όμως να καταδικαστεί, με την εν λόγω γυναίκα να αυτοκτονεί το 2012. Όταν η ιστορία επανήλθε στο προσκήνιο κατά την προώθηση της ταινίας ο Parker το χειρίστηκε λανθασμένα, τηρώντας μια στάση αδιαφορίας απέναντι στις ερωτήσεις για το θέμα. Παράλληλα, είχε και την ατυχή έμπνευση να συμπεριλάβει μια σκηνή βιασμού της γυναίκας του Nat Turner (υπονοώντας ότι ήταν ένας από τους λόγος που τον οδήγησε να διοργανώσει την εξέγερση), ένας βιασμός όμως που δεν καταγράφεται πουθενά ιστορικά.
Σε ότι αφορά στο τεχνικό μέρος, η σκηνοθεσία είναι στιβαρή και σίγουρη στο μεγαλύτερο μέρος χωρίς όμως να τολμά ή να πειραματίζεται, ενώ στο φινάλε περιέχει δύο σκηνές που πιθανόν αποτελούν φόρο τιμής στο Braveheart και στο Saving Private Ryan. Το σενάριο παρά το γεγονός ότι δεν ανοίγει νέους αφηγηματικούς δρόμους, μεταφέρει με επιτυχία το πάθος του Parker για το θέμα, ενώ η μουσική και ο ήχος συνοδεύουν αποτελεσματικά τα συναισθήματα που περνάει η ταινία.
Αν εξαιρέσουμε τη σημαντική θεματολογία και το μήνυμα που περνάει η ταινία, το μεγαλύτερο της ατού είναι η εκπληκτική διεύθυνση φωτογραφίας από τον Elliot Davis. Ο ψυχρός, χαμηλός φωτισμός και η απλή κινηματογράφηση μεταφέρουν στην εντέλεια τη “σκοτεινότητα” της περιόδου και του θέματος.
Υποκριτικά η ταινία στέκεται αξιοπρεπώς, χωρίς όμως να ξεχωρίζει κάποια ερμηνεία. Στους ρόλους, ξεκάθαρος πρωταγωνιστής είναι ο Nate Parker ως Nat Turner, ενώ σε δευτερεύοντες ρόλους συναντάμε τον σταθερά-αλλά-αργά -ανερχόμενο Armie Hammer (The Social Network, J. Edgar, The Man from U.N.C.L.E., Nocturnal Animals) ως Samuel Turner και ιδιοκτήτη του Nat, τον Jackie Earle Haley (Little Children, Watchmen, Shutter Island, Preacher), τον Mark Boone Junior (Sons of Anarchy, Memento, Batman Begins), την Gabrielle Union, την Aja Naomi King, την Penelope Ann Miller (Carlito’s Way) και τον Dwight Henry (Beast of the Southern Wild).
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ
Για το θέμα και το μήνυμά του. Δυστυχώς γίνεται όλο και πιο σημαντικό το πρόβλημα της ανθρώπινης καταπίεσης στην κοινωνία μας. Καλό είναι να δούμε την ωμότητα αυτού του θέματος και να καταλάβουμε το μήνυμα που προσπαθεί να περάσει.
Για την πανέμορφη κινηματογράφηση.
Για να αποφασίσεις αν πρέπει να κρίνεις την ταινία απλά ως ταινία ή αν πρέπει να επηρεαστείς από τις φήμες που συνοδεύουν το σκηνοθέτη της.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ
Η γέννηση ενός έθνους
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ
09 Σεπτεμβρίου 2016
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
110 λεπτά
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
ΓΛΩΣΣΑ
ΧΩΡΑ
BUDGET
$8.500.000