Το “Spotlight” αφηγείται την καθηλωτική και αληθινή ιστορία της βραβευμένης με Πούλιτζερ έρευνας της Boston Globe, που τάραξε μια ολόκληρη πόλη και να προκάλεσε κρίση σε ένα από τα πλέον παλαιά και αξιόπιστα ιδρύματα στα μάτια του κόσμου, όπως αυτό της Καθολικής Εκκλησίας. Όταν η ομάδα έρευνας της εφημερίδας αποφασίζει να ασχοληθεί με καταγγελίες για κακοποίηση παιδιών στους κύκλους της Καθολικής Εκκλησίας, η μακροχρόνια έρευνά τους, αποκαλύπτει μια συγκάλυψη δεκαετιών στα υψηλότερα επίπεδα των θρησκευτικών, νομικών και κυβερνητικών θεσμών της Βοστώνης.
TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ
Στο φιλμ παρότι ερμηνεύει ένα εξαιρετικό cast διάσημων ονομάτων, δεν θα βρεις πρόσωπο πρωταγωνιστή, κι αυτό γιατί πρωταγωνιστεί η ίδια η έρευνα. Η διαδικασία της έρευνας που καθώς ξεδιπλώνεται, μεταλλάσσει και τον κάθε εμπλεκόμενο ψυχολογικά, ανάλογα με το πόσο την αφήνει να τον επηρεάσει. Έτσι μία υπόθεση-είδηση που στο παρελθόν πετάχτηκε στα σκουπίδια ως αδιάφορη και ασήμαντη, αναδεικνύεται σε ένα θέμα που προκάλεσε σκέψη και ωριμότητα της κοινής γνώμης, κάνοντας τον έντυπο τύπο και πάλι αναγκαίο.
Μια πολύπειρη ομάδα δημοσιογράφων ξεκινά έρευνα πάνω σε φαινομενικά τυχαίες μεταθέσεις ιερέων ύστερα από καταγγελίες κακοποίησης παιδιών. Ενώ αρχικά η υπόθεση δείχνει να επιλέγεται ως πρόκληση του καινούριου διευθυντή της εφημερίδας απέναντι στην τοπική θρησκευτική ηγεσία (Εβραίος γαρ ο ίδιος), οι αποκαλύψεις έρχονται να δημιουργήσουν το ερώτημα στον θεατή: Μήπως η δική σου προκατάληψη οδηγεί σε συνέχιση ενός επαναλαμβανόμενου σκανδάλου;
Απώτερος σκοπός της έρευνας είναι να αποδειχθεί η ύπαρξη του μηχανισμού συγκάλυψης αυτών των γεγονότων και όχι μόνο η προβολή και νομική καταγγελία αυτών καθεαυτών των κακοποιήσεων. Το μεγάλο στοίχημα λοιπόν δεν είναι η επιτυχία δημοσιοποίησης των γεγονότων σε μορφή viral, αλλά το “ξεμπρόστιασμα” της ρίζας του κακού, με απώτερο σκοπό την επαγρύπνηση της συνείδησης του αναγνώστη.
Αξιοπρόσεκτη η εξομολόγηση και αυτοκριτική του προϊσταμένου της ομάδας έρευνας, που χωρίς ίχνος φόβου δεν δίστασε να αποδώσει τις δικές του ευθύνες όσον αφορά την αποσιώπηση του θέματος, ενώ αυτό βρισκόταν στην ίδια του τη γειτονιά.
Αυτό που τελικά κρατάω μετά τη παρακολούθηση του φιλμ, είναι η σκέψη πως υπάρχουν περιστατικά σε κάθε κοινωνία τα οποία η πλειοψηφία μας παραβλέπει, χαρακτηρίζοντας τα ως εξαιρέσεις ή θέματα “μη σημαντικά” για περαιτέρω αναζήτηση. Τι γίνεται όταν δεν έχουμε σφαιρική άποψη του θέματος και τα περιστατικά αυτά εμφανίζονται συνεχώς (και αλλού) χωρίς να είμαστε σε θέση να τα παρατηρήσουμε; Το έγκλημα περνά απαρατήρητο κάνοντάς μας όλους συνένοχους.
Το φετινό “Spotlight” έρχεται σε μία εποχή όπου οι ηγεσίες θρησκευτικών οργανισμών προσπαθώντας να κρύψουν παθογένειες και συγκαλύψεις ετών, κρύβονται στο πέπλο του παλιομοδίτικου τρόπου λειτουργίας τους. Η κοινωνία φοβούμενη να προτάξει τα στήθη της σε αδικίες και ανισότητες, αφήνει τις παραδοσιακές εξουσίες να αναλάβουν αυτές τις υποχρεώσεις, παρέχοντάς τους για ανταπόδοση μία είδους άνομη… “νομιμότητα”.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Το σύνολο των ηθοποιών απαρτίζεται από γνωστούς και αξιόλογους ρολίστες. Πρωτίστως άξιοι αναφοράς οι Michael Keaton και Mark Ruffalo σε ερμηνείες επιπέδου. Ο πρώτος στον ρόλο του ώριμου και αυτοκριτικού “ομαδάρχη” της δημοσιογραφικής ομάδας (back-to-back δυνατή επιλογή – θυμίζω το περσινό Birdman), ενώ ο δεύτερος στον ρόλο του δημοσιογράφου που δέθηκε τόσο συναισθηματικά με το θέμα έρευνας, σε σημείο να κινδυνέψει να το κάψει.
Το cast συμπληρώνουν σε διάφορους (λιγότερο ενδιαφέροντες) ρόλους, η Rachel McAdams (δεν χρειάζεται συστάσεις), ο Stanley Tucci (ο αγαπημένος καράφλας των “The Devil Wears Prada” & “Shall We Dance”), ο Liev Schreiber (πρόσφατα και τηλεοπτικός στο “Ray Donovan”) και ο John Slattery (ευρύτερα γνωστός για τη παρουσία του στο “Mad Men”).
Στη σκηνοθεσία και το σενάριο (σε βοήθεια ο Josh Singer, τηλεοπτικός συγγραφέας σε σειρές όπως το Fringe και το West Wing) βρίσκεται ο μέχρι πρότινος άγνωστος στα δικά μου αυτάκια Tom McCarthy. Μετέπειτα βεβαίως διαπίστωσα πως σκηνοθέτησε το επίσης εξαιρετικό “The Station Agent” του 2003.
Δυνατό χαρτί του “Spotlight” αποτελούν το καλογραμμένο σενάριο, το ντοκιμαντερίστικο μοντάζ του, ο εξαιρετικός του ρυθμός και η καταπληκτική μουσική επένδυση του Howard Shore (The Lord of the Rings Trilogy, Hobbit Trilogy). Όλα τα παραπάνω μου έφεραν στο μυαλό έναν αντίστοιχο ενθουσιασμό μου, όταν πρωτοείδα το “The Social Network” των Sorkin-Fincher.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ
Με το “Spotlight” θα θυμηθείς της ανάγκη ύπαρξης ανεξάρτητης και αντικειμενικής δημοσιογραφίας σε κάθε κοινωνία. Το σίγουρο είναι πως το θέμα του θα σε ιντριγκάρει. Να θυμάσαι όμως να είσαι το ίδιο αντικειμενικός και ανεξάρτητος στο τελικό σου απόφθεγμα.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ
Spotlight: Όλα στο Φως
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ
06 Νοεμβρίου 2015
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ (GR)
25 Φεβρουαρίου 2016
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
128 λεπτά
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
ΓΛΩΣΣΑ
ΧΩΡΑ
BUDGET
$20.000.000