Η ταινία μας μιλάει για ένα εμπορικό καράβι που λόγω χρεοκοπίας της πλοιοκτήτριας εταιρίας, μένει λίγο έξω από ένα λιμάνι της Αιγύπτου σαν ένδειξη διαμαρτυρίας για να πάρουν όλοι τους μισθούς τους. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, στο καράβι πρέπει να μείνουν τουλάχιστον 6 άτομα μέχρι να βρεθεί λύση. Αυτοί που μένουν, όμως μπορεί να χάσουν κάτι παραπάνω από έναν μισθό.
TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ
Είμαι λίγο προκατειλημμένος με τα φεστιβάλ και περισσότερο με αυτό της Θεσσαλονίκης, γιατί το μόνο που βλέπω είναι νέους σκηνοθέτες να ασχολούνται με το ανισόρροπο σεξ στον πιο άρρωστο βαθμό, με σκοπό να προκαλέσουν μήπως και τραβήξουν κάποιο βλέμμα πάνω τους. Δεν το καταφέρνουν όμως γιατί ο κόσμος δεν είναι χαζός και δεν ασχολείται μαζί τους. Και όσοι ασχολούνται… ε, αυτοί είναι αδιάφοροι και τους προσπερνάμε!
Εδώ όμως έρχονται αυτές οι λαμπρές εξαιρέσεις που μας κρατάνε σινεφίλ και ελπιδοφόρους για ένα όμορφο κινηματογράφο. Και για αυτό δε θα σταματήσω να παρακολουθώ τα φεστιβάλ. Είναι και σαν πρόκληση, άλλωστε. Ψάχνω μέσα στην έρημο να βρω μια όαση, γιατί πάντα υπάρχει έστω και μια. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που την βρήκα και φέτος.
Η ταινία διαπραγματεύεται πολλά θέματα ταυτόχρονα. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι η εξουσία και ο τρόπος που ασκείται. Ωστόσο πάνω στο καράβι δεν είναι το μόνο ζήτημα που έχουν να αντιμετωπίσουν όλοι, απλά αυτό είναι που διογκώνει όλα τα υπόλοιπα σαν μεγεθυντικός φακός. Τα 6 άτομα του πληρώματος μένουν πάνω στο καράβι για πολύ καιρό. Αυτό θα προκαλέσει τριβές μεταξύ των σχέσεων τους αλλά και με τους ίδιους τους τους εαυτούς. Ο άδειος μεγάλος όγκος του πλοίου θα προσφέρει γόνιμο έδαφος για παραισθήσεις, εκρήξεις τρέλας και βίας.
Όλη αυτή η πίεση και παράνοια αποδίδεται με καλλιτεχνικότητα και ακρίβεια από τον σκηνοθέτη. Ξέρει πως να πλέκει τις καταστάσεις. Ξέρει πως να απομονώνει τα συναισθήματα αλλά και δένει τον κάθε ιδιότροπο χαρακτήρα με τις περιστάσεις που αντιμετωπίζει. Τα δύο μεγάλα του όπλα είναι το μοντάζ και ο ήχος. Η δουλειά που έγινε σε αυτά τα δύο μας δίνει ένα μοναδικό αποτέλεσμα και μας μεταφέρει κατευθείαν μέσα στο κατάστρωμα του πλοίου, ζώντας μαζί με τους πρωταγωνιστές μας την ίδια αγωνία, σαν έβδομο μέλος. Είναι τρομακτικό το πως μπορεί από απλούς ήχους να μας μεταδίδει άγχος και αγωνία. Εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο ότι μπορούσε να του προσφέρει η τεράστια μεταλλική μάζα του πλοίου.
Ο σκηνοθέτης κατάφερε, κατά την άποψη μου, να πετύχει κάτι ακόμα. Μας αφήνει θεατές από μια ουδέτερη οπτική γωνία και μας επιτρέπει να μεταφράζουμε με τον δικό μας τρόπο την κάθε δράση. Δεν ταυτιζόμαστε με κανέναν, δεν συμπαθούμε κανέναν περισσότερο από τον άλλον και μας τοποθετεί μέσα σε έναν πόλεμο ιδιοσυγκρασιών, στον οποίο δεν εμπλεκόμαστε και κοιτάμε αμήχανα την εξέλιξη του.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Tolga Karaçelik είναι το όνομα του σκηνοθέτη. Σημειώστε το κάπου γιατί έχει να δώσει πολλά στον κινηματογράφο. Η λεπτομερής δουλειά στα πλάνα και στην καθοδήγηση των ηθοποιών ξεχωρίζει ανάμεσα στα πολλά καλά της ταινίας. Ξέρει πως να μπλέκει την πραγματικότητα με την αλληγορία και την ποίηση. Τα σενάρια του πηγάζουν από προσωπικές εμπειρίες, όπως δηλώνει ο ίδιος, και μας δείχνει την πολιτικά και κοινωνικά ευαισθητοποιημένη φύση του. Πολλά συγχαρητήρια στους Evren Luş και Umut Şenyol για την φοβερή τους δουλειά στο μοντάζ και τον ήχο αντίστοιχα. Εξαιρετική δουλειά έκανε και ο διευθυντής φωτογραφίας, ο Gökhan Tiryaki, τον οποίο τον ξέρουμε από το “Kis uykusu (Χειμερία Νάρκη).
Οι ηθοποιοί είναι που συμπληρώνουν την άψογη εικόνα της ταινίας, με κορυφαία την ερμηνεία του Nadir Saribacak, τον οποίο βλέπουμε και αυτόν στο “Kis uykusu”.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ
Επειδή έχεις καιρό να δεις καλή ταινία στα πλαίσια ενός φεστιβάλ. Επειδή ο καλός κινηματογράφος της Τουρκίας είναι παράδειγμα προς μίμηση. Επειδή ο σκηνοθέτης ξέρει πως να σου μεταφέρει το αίσθημα της απομόνωσης και του άγχους. Επειδή αξίζει να την δεις στο κινηματογράφο, αν βγει. Επειδή σου το προτείνω ανεπιφύλακτα και επιμένω σε αυτό.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ
Sarmaşık
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ
26 Ιανουαρίου 2015
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
104 λεπτά