Σε μία επαρχιακή πόλη της Ιταλίας το 1983 ο πατέρας του 17χρονου Elio προσκαλεί έναν νεαρό Αμερικάνο για να τον βοηθήσει στις έρευνές του πάνω στον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό. Σταδιακά ο Elio βρίσκει τον συναισθηματικό του κόσμο συγκλονισμένο από την γοητεία του, μεγαλύτερού του κατά επτά χρόνια, Oliver με τον οποίο συνάπτει μια σχέση που θα τους αλλάξει και τους δύο.
TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ
Τί γίνεται όταν βάζουμε τον Luca Guadagnino πίσω από την κάμερα, τον βετεράνο James Ivory στο σενάριο και δύο ηθοποιούς με απίστευτη χημεία στους πρωταγωνιστικούς ρόλους; Το «Call me by Your Name», μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς (αν όχι η καλύτερη). Δεν ξέρουμε από που να ξεκινήσουμε με αυτή την ταινία: Από το πανέμορφο γραφικό ιταλικό σκηνικό, την άρτια σκηνοθεσία και το εξαιρετικό colouring που εξυψώνουν την ταινία αισθητικά ή το ζωντανό σενάριο που ρέει αβίαστα σε συνδυασμό με τις υπέροχες ερμηνείες που της δίνουν ουσία και την βάζουν κατευθείαν στην καρδιά μας; Σε κάθε περίπτωση, βγαίνοντας από την αίθουσα μετά την προβολή της στις 23ες «Νύχτες Πρεμιέρας» θυμηθήκαμε ότι ο κινηματογράφος είναι μαγεία.
Μόνο έτσι θα μπορούσαμε να περιγράψουμε επαρκώς το «Call me by your Name»: Είναι μια ταινία μαγική. Δεν είναι από τις ταινίες που βάζουν το θεατή σε σκέψεις, δεν είναι καθόλου εγκεφαλική, ο στόχος της είναι να μιλήσει κατευθείαν στην καρδιά μας, πράγμα που καταφέρνει από την πρώτη στιγμή. Είναι μια ταινία που μιλάει σε όλους τους θεατές ανεξάρτητα από την ηλικία τους, το φύλο τους ή όποιο επιμέρους χαρακτηριστικό τους γιατί το θέμα της είναι στην ουσία οι πρώτοι έρωτες και τα σημάδια που αφήνουν στη ζωή μας. Καταλαβαίνουμε επομένως ότι όλοι μας ταυτιζόμαστε με τον ήρωα της ταινίας σε ένα βαθμό και αυτό ακριβώς είναι που μας γοητεύει, αφού μπορούμε πραγματικά να βιώσουμε την ταινία μαζί με τον Elio.
Πραγματικά η θέαση του «Call me by Your Name» είναι μια γεμάτη συναισθηματική εμπειρία. Θα γελάσουμε, θα κλάψουμε, θα απογοητευτούμε, θα ανακουφιστούμε. Το σενάριο είναι τόσο αριστοτεχνικά γραμμένο που δε μας αφήνει στιγμή να γίνουμε παρατηρητές της δράσης και έτσι για τα 130 λεπτά που διαρκεί η ταινία κατοικούμε στον κόσμο της. Υπό μια έννοια θα μπορούσαμε να πούμε πως η ταινία κυλάει όπως ένα παραμύθι, μας συνεπαίρνει, μας κάνει να ξεχάσουμε για λίγο την μονότονη ζωή μας και σίγουρα θα φέρει στην επιφάνεια την συναισθηματική, ρομαντική ακόμα πλευρά που ίσως δεν ξέρατε ότι έχετε. Και επειδή ο ρομαντισμός έχει γίνει απαγορευμένη λέξη στα κινηματογραφικά πράγματα της εποχής μας, νιώθω την ανάγκη να διευκρινίσω ότι το «Call me by Your Name» δεν έχει καμία σχέση με τα ελαφρόμυαλα χολιγουντιανά teen flicks που έχουμε την κακιά συνήθεια να αποκαλούμε «ρομαντικές ταινίες». Είναι ένα άρτιο κινηματογραφικά, κατάμεστο από συναίσθημα αριστούργημα.
Σε τελευταία ανάλυση, τί άλλο θα μπορούσαμε να ζητήσουμε από μια κινηματογραφική ταινία, αν όχι να φεύγουμε από την αίθουσα με το μυαλό μας γεμάτο από τις υπέροχες εικόνες που δημιούργησε; Μάλλον τίποτα. Γιατί στο κάτω κάτω αυτή είναι η ουσία του σινεμά: να μας δίνει εικόνες και σκέψεις που κρατάμε μαζί μας πολύ μετά την έξοδο από τη σκοτεινή αίθουσα.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Στην καρέκλα του σκηνοθέτη ο Ιταλός Luca Guadagnino των «Io Sono l’Amore» και «A Bigger Splash» που κάνει σίγουρα την καλύτερη ταινία του μέχρι στιγμής, καταφέρνοντας όχι μόνο να αναδείξει την φυσική ομορφιά του σκηνικού αλλά και της ιστορίας του, αλλά να ανακαλύψει την ομορφιά που προέρχεται από μέσα μας και να την απεικονίσει στην οθόνη. Το έντονο colouring σε συνδυασμό με την πανέμορφη φωτογραφία και την άριστη τοποθέτηση των ηθοποιών στο χώρο, συνθέτουν κάδρα τόσο άρτια αισθητικά, που θα μπορούσαν να υπάρξουν ως καλλιτεχνικά έργα και εκτός των πλαισίων της ταινίας. Χειρίζεται τους ηθοποιούς του με μεγάλη φροντίδα, φαίνεται από τον τρόπο που τους κινηματογραφεί ότι τους θαυμάζει, τους αγαπάει, τους ερωτεύεται σταδιακά, όπως ερωτεύονται οι δύο ήρωες.
Όλα αυτά φυσικά αποκτούν την υπόσταση που πρέπει χάρη στο σενάριο του James Ivory. Για τον Ivory ως σκηνοθέτη λίγα μπορούμε να πούμε. Ταινίες όπως «Tα Απομεινάρια μιας Ημέρας» και το «Room With a View» μιλάνε από μόνες τους. Κι όμως, στα 89 του χρόνια, παραδίδει ένα ακόμα αριστούργημα, ακόμα κι αν δεν το σκηνοθετεί. Το σενάριο του «Call me by Your Name» κυλάει αβίαστα, μιλάει κατευθείαν στην καρδιά μας, μας προκαλεί όλα τα συναισθήματα για τα οποία μιλήσαμε παραπάνω και μας βυθίζει γλυκά στον κόσμο της ταινίας κάνοντάς μας να μη θέλουμε να φύγουμε ποτέ. Είναι γεμάτο ειλικρινές συναίσθημα, σαν μια κατάθεση ψυχής του παλαίμαχου δημιουργού.
Αν νομίζατε ότι έχετε ακούσει αρκετούς επαίνους για το «Call me by Your Name» μέχρι εδώ, καλύτερα να μη συνεχίσετε την ανάγνωση στις ερμηνείες. Ο Armie Hammer και ο Timothee Chalamet έχουν απίστευτη χημεία, οι ερμηνείες τους βγαίνουν φυσικά, σαν να μην παίζουν ρόλους. Παρόλο που για τους περισσότερους κριτικούς η αποκάλυψη ήταν ο Chalamet, που φυσικά ξεκινάει πολύ δυνατά την καριέρα του, για μένα η αποκάλυψη της βραδιάς ήταν ο Armie Hammer. Απόδειξη ότι δεν πρέπει ποτέ να κρίνουμε τους ηθοποιούς με βάση τις προηγούμενες δουλειές τους, ο Hammer έδωσε μια αληθινή, ευαίσθητη ερμηνεία που μας συγκίνησε και μας συνεπήρε. Μικρός αλλά καταλυτικός ο ρόλος του Michael Stuhlbarg στο ρόλο του πατέρα του Elio.
H μουσική έχει κεντρικό ρόλο στην ταινία και συνοδεύει πανέμορφα την ιστορία δημιουργώντας μια παραμυθιακή ατμόσφαιρα.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ
Δεν μπορώ να σκεφτώ ότι θα μπορούσε να υπάρχει άνθρωπος που θα δει αυτή την ταινία και δε θα τον αγγίξει. Ακόμα κι αν δεν φύγει από την αίθουσα με τον δικό μου ενθουσιασμό, σίγουρα δε θα απογοητευτεί, εκτός φυσικά αν είναι από αυτούς που ένιωσαν ότι η ταινία προσέβαλε την ηθική τους (που προφανώς δεν αξίζουν το χρόνο μας). Είναι αναμφίβολα μια ταινία που δεν της λείπει τίποτα είτε σε τεχνικό επίπεδο είτε σε πιο ουσιαστικό καλλιτεχνικό επίπεδο. Έχει εξαιρετικές ερμηνείες, ένα υπέροχο σενάριο και πανέμορφη δουλειά στην εικόνα. Θα το ξαναπούμε: Είναι πιθανώς η καλύτερη ταινία που θα δείτε φέτος.