Κάννες 2017 – Τελετή Λήξης

Φτάσαμε λοιπόν στο τέλος του εβδομηκοστού Φεστιβάλ των Καννών. Αν θέλαμε να κάνουμε έναν απολογισμό της φετινής διοργάνωσης, σίγουρα θα λέγαμε ότι είναι ένα από τα φεστιβάλ που θα θυμόμαστε, λόγω των μοναδικών στιγμών που μας χάρισε στις εκδηλώσεις για τα εβδομήντα χρόνια του. Τόσο φέτος, όσο και κάθε χρόνο το Φεστιβάλ των Καννών έχει αποδείξει ότι δίνει σημασία στην διαφορετικότητα και την ξεχωριστή προσωπικότητα των συμμετοχών, γεγονός που αποδεικνύεται και από το φετινό Χρυσό Φοίνικα. Με την άφιξή του στο κόκκινο χαλί ο Pedro Almodovar (στην τελευταία προσφώνησή του ως El Presidente) δήλωσε ότι το να ηγείται της κριτικής επιτροπής «ήταν δύσκολο. Ο καθένας υπερασπίστηκε την άποψή του. Ήταν αρκετά δημοκρατικό».

Μετά από δώδεκα μέρες και 20 ταινίες στο διαγωνιστικό τμήμα, η εντυπωσιακή κριτική επιτροπή του φετινού φεστιβάλ, αποκάλυψε τις αποφάσεις της στην συνηθισμένη λιτή και σύντομη τελετή απονομής. Οι βραβευθείσες ταινίες ήταν στα πλαίσια του αναμενόμενου, με αρκετά μεγάλη έκπληξη την απουσία του Michael Haneke, που θεωρούνταν φαβορί. Κατά τα άλλα, θα λέγαμε ότι τελικά ο μεγάλος νικητής της βραδιάς των βραβείων ήταν οι γυναίκες. Αν και (ως συνήθως) οι ταινίες σκηνοθετημένες από γυναίκες ήταν θλιβερή μειοψηφία, κατάφεραν να περάσουν σε πρώτο πλάνο με τρία βραβεία της βραδιάς να πηγαίνουν σε γυναίκες σκηνοθέτιδες! Το βραβείο Camera d’Or που δόθηκε στην Leonor Seraille έκανε την αρχή, στη συνέχεια η Lynne Ramsay μοιράστηκε το βραβείο σεναρίου με το Γιώργο Λάνθιμο και τον Ευθύμη Φιλίππου και τέλος, σε μια από τις εκπλήξεις της βραδιάς, η Sofia Coppola έγινε η δεύτερη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών!

Οι γυναίκες της επιτροπής ερωτήθηκαν γι αυτό το θέμα, με πρώτη να απαντά η Jessica Chastain, της οποίας η δράση για περισσότερες γυναίκες στον κινηματογράφο είναι γνωστή: «Βλέποντας 20 ταινίες μέσα σε δέκα μέρες, συνειδητοποίησα πώς ο κόσμος βλέπει τις γυναίκες και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει αρκετή εκπροσώπηση των πραγματικών γυναικών. Επομένως, αν συμπεριληφθούν περισσότερες γυναίκες κινηματογραφίστριες στο χώρο, θα έχουμε και περισσότερους, πιο αληθινούς γυναικείους χαρακτήρες στο σινεμά». Η Maren Ade, σκηνοθέτις η ίδια, σχολίασε: «Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες που να κάνουν ταινίες γιατί όσο δεν έχουμε χάνουμε τις ιστορίες που έχουν να μας πουν».

Μιλώντας για γυναίκες λοιπόν, το βραβείο γυναικείας ερμηνείας δόθηκε στη Diane Kruger για την πρώτη της γερμανόφωνη ταινία «In the Fade» του Fatih Akin, και δήλωσε ότι ο ρόλος την άλλαξε και την έκανε να συνειδητοποιήσει πόσο δυνατές μπορεί να είναι οι γυναίκες, ενώ με ένα ειδικό, επετειακό βραβείο τιμήθηκε και η, απούσα, Nicole Kidman που φέτος έφερε τέσσερις ταινίες στις Κάννες. Απούσα ήταν και η Sofia Coppola, επιστολή της οποίας διαβάστηκε στην τελετή.

Προχωρώντας στα υπόλοιπα βραβεία, στην συνέντευξη τύπου της επιτροπής ο Pedro Almodovar ερωτήθηκε εάν βρήκε το αριστούργημα που έψαχνε στις φετινές συμμετοχές, καθώς στην αρχή του φεστιβάλ είχε δηλώσει ότι ψάχνει ταινίες όπως το «Αποκάλυψη Τώρα» και το «Dolce Vita». Ο Ισπανός απάντησε: «Αυτό ήταν κάτι χαζό που δεν θα έπρεπε να έχω πει, αλλά δε σκέφτηκα ότι θα αρέσει τόσο σε εσάς τους δημοσιογράφους. Δεν πρέπει να συγκρίνουμε κανέναν με τους σπουδαίους αυτούς σκηνοθέτες, όμως πολλές από τις ταινίες που είδα είχαν μεγάλο αντίκτυπο επάνω μου και με συνάρπασαν». Κρατώντας αυτά τα στοιχεία, το Βραβείο της Επιτροπής δόθηκε στο Ρώσο Andrey Zvyaginstev, διαψεύδοντας αυτούς που το ήθελαν να παίρνει το Χρυσό Φοίνικα.

Το Grand Prix κερδίζει ο Γάλλος Robin Campillo με την ταινία του «120 Battement par Minute», για τη δράση της Act Up Paris και της LGBT+ κοινότητας της Γαλλίας και του κόσμου, ενάντια στην επιδημία του AIDS. Ο Πρόεδρος της επιτροπής, ως εκπρόσωπος των δικαιωμάτων της LGBT+ κοινότητας ερωτάται αν θα ήθελε να δώσει στην ταινία το Χρυσό Φοίνικα. Ξεκινά λέγοντας τα τυπικά: ότι στην επιτροπή υπήρχε δημοκρατία και έπρεπε να καταλήξουν λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις όλων των μελών. Όμως σύντομα δεν μπορεί πια να συγκρατήσει τα δάκρυά του. «Η ταινία με άγγιξε βαθιά. Ο Campillo λέει την ιστορία αληθινών ηρώων που έσωσαν πολλές ζωές». Μια μικρή ησυχία, λίγο από αμηχανία και λίγο από σεβασμό προς τον συγκινημένο σκηνοθέτη, σύντομα διακόπτεται από χειροκροτήματα. Ο Campillo αποσπά επίσης και το ανεξάρτητο βραβείο των Καννών Queer Palm που, από το 2010, απονέμεται σε ταινίες που θίγουν ζητήματα που αφορούν την LGBT+ κοινότητα.

Το «You Were Never Really Here» της Lynne Ramsay τιμήθηκε με το βραβείο σεναρίου και ανδρικής ερμηνείας για τον Joaquin Phoenix, που ακόμα δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τη νίκη του. Η Ramsay ερωτάται πως νιώθει που μοιράζεται το βραβείο με το Λάνθιμο και το Φιλίππου και απαντά: «Ζούσα στην Ελλάδα τρία χρόνια και κατά έναν τρόπο είναι το δεύτερο σπίτι μου. Η δουλειά τους είναι εξαιρετική και είναι τιμή μου να στέκομαι δίπλα τους». Το βραβείο για το «The Killing of a Sacred Deer» παρέλαβε μόνος του ο Λάνθιμος, αφού ο Φιλίππου δεν παρέστη. «Δεν είμαι καθόλου απογοητευμένος.» δήλωσε, «Ένα βραβείο είναι ένα βραβείο και η χαρά που προσφέρει η εμπειρία του φεστιβάλ δεν μπορεί να μειωθεί με τίποτα».

Έτσι, μας απομένει μόνο ο Χρυσός Φοίνικας που απονεμήθηκε τελικά στον Σουηδό Ruben Östlund για το «The Square». Ο Almodovar δήλωσε για αυτή την απόφαση: «Αυτή η ταινία μου άρεσε γιατί μιλά για τη σύγχρονη δικτατορία της πολιτικής ορθότητας που είναι τόσο απαίσια και τρομακτική όσο οποιαδήποτε άλλη δικτατορία», ενώ ο υπέρ το δέον ενθουσιασμένος Σουηδός, αντιμετώπισε στη συνέντευξη τύπου κριτική για τη μεγάλη διάρκεια της ταινίας. «Η ταινία είναι ακόμα στο μοντάζ και έχουμε σκοπό να την κάνουμε…μεγαλύτερη! Ξέρετε, μου φαίνεται πολύ περίεργο που δεν σας πειράζει το Harry Potter, που έχει διάρκεια 2 ώρες και 40 λεπτά, αλλά αν μια ταινία για ενηλίκους κρατά παραπάνω από δύο ώρες σας φαίνεται τεράστια.», σχολίασε. Όταν ερωτήθηκε εάν θα ήθελε να μοιραστεί των Φοίνικα με κάποιον άλλο από τους συμμετέχοντες σκηνοθέτες, στην αρχή απάντησε τον Michael Haneke. «Αλήθεια;» απόρησε ο συντονιστής της συνέντευξης τύπου. «Όχι, φυσικά και όχι. Δε θέλω να μοιραστώ το Χρυσό Φοίνικα. Είναι δικός μου». Να σημειώσουμε για την ιστορία, ότι το βραβείο που θα κοσμεί το σπίτι του Ruben Östlund από αύριο, σχεδιάστηκε αποκλειστικά από τον οίκο Chopard.

Το εβδομηκοστό φεστιβάλ των Καννών έφτασε λοιπόν στο τέλος του. Σας αφήνουμε με την απάντηση του Pedro Almodovar σχετικά με την επικαιρότητα του φεστιβάλ και των βραβείων του: «Στην εποχή μας «τρώμε» εικόνες περισσότερο από ποτέ, τρεφόμαστε με μυθοπλασία περισσότερο από ποτέ. Επομένως ο Χρυσός Φοίνικας θα είναι πάντα σχετικός και επίκαιρος». Το ίδιο ευχόμαστε κι εμείς! Ραντεβού σε ένα χρόνο.