Μια οικογένεια που παραθερίζει στη Σάντα Κρουζ, μένει εμβρόντητη αντικρίζοντας τέσσερις αμετακίνητους εισβολείς στην είσοδο του σπιτιού της που σπέρνουν τον πανικό και πυροδοτούν τη σύγχυση.
TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ
Όταν αντιλαμβάνονται πως πρόκειται για τους σωσίες τους, αιφνιδιάζονται και τρομοκρατούνται, στέκονται απέναντί τους και τους ρωτούν περιδεώς «Ποιοι είστε;» για να λάβουν μια αφοπλιστική απάντηση εκφρασμένη με γλωσσική σπασμωδικότητα: «Αμερικάνοι!». Τα κλωνοποιημένα όντα βρίσκονται εκεί για να τους αιχμαλωτίσουν, να τους βασανίσουν και να τους απειλήσουν με θάνατο, μια προοπτική που μοιάζει η κατάληξη μιας καλοσχεδιασμένα διεστραμμένης διαδικασίας εκφοβισμού και πρόκλησης αγωνίας. Η οικογένεια συσπειρώνεται για να απελευθερωθεί από τα κακέκτυπα που φέρουν όλα τα μειονεκτήματα και τις αδυναμίες της, σαν να πρόκειται για την ψυχόρμητη πλευρά των εαυτών τους που έφτασε για να εκδικηθεί και να τους αντικαταστήσει.
Σε πρώτη ανάγνωση, εντοπίζεται η διάθεση του δημιουργού να αποδώσει με συμβολικό τρόπο έναν καυστικό πολιτικό σχολιασμό. Μια Αμερική που μαστίζεται από μια έκρυθμη και συνεχή τάση για πόλωση, η οποία εδραιώνεται εξαιτίας της διχαστικής διάθεσης του (εκλεγμένου) ηγέτη της, ο οποίος προαλείφεται για απομόνωση και αυτάρκεια, εξοβελίζοντας τη διαφορετικότητα και απωθώντας τους απρόσκλητους με την έγερση ενός τείχους ασφάλειας που βροντοφωνάζει απαγόρευση και περιφρούρηση του απαραβίαστου τόπου της ευδαιμονίας.
Η υλιστική υπόσταση και η απάθεια διακατέχει πολιτικά αποστασιοποιημένους κατοίκους που αγνοούν μια επικείμενη εξέγερση, σημείο της καταστρεπτικής ταξικής πάλης. Ένα έργο που αποφεύγει την παγίδα του διδακτισμού και της μονομερούς απόδοσης ευθυνών, τσακίζοντας κόκκαλα με τη γενικευμένα έλλογη επίπληξη που απευθύνεται σε μια χώρα που βάλθηκε να αυτοκαταστραφεί επιτρέποντας την αδιάκοπη κρατική παρεμβατικότητα και τη ραγδαία υποτίμηση του ορθολογισμού.
Όμως, η ταινία παραμένει ένα ευφάνταστο, άρτιο δείγμα του είδους που εκπροσωπεί, διατηρώντας- με τις σεναριακές ανατροπές και τις εμπνευσμένες σκηνές δράσεις- μια ακατάπαυστη υπενθύμιση της δυνατότητας πειραματισμού και ανανέωσης στο horror, που αναπαράγει κοινοτυπίες δίχως ουσιαστικό αντίκτυπο και κεφαλαιώδεις παραλλαγές τα τελευταία χρόνια. Ταυτόχρονα, διέπεται από μια ψυχαναλυτική πνοή που εντοπίζεται στον τρόπο με τον οποίο υπογραμμίζονται οι επιβλαβείς φόρμες συμπεριφοράς των ενηλίκων ως αποτέλεσμα συσσωρευμένων καταπιέσεων και ματαιωμένων επιδιώξεων.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Ο Jordan Peele, που μας συστήθηκε σκηνοθετικά με το εξαίσιο “Get Out”, μας μεταφέρει σε μια πραγματικότητα εξοντωτικής διαμάχης, διπολισμού και αγώνα επιβίωσης. Παραθέτει έναν κόσμο δυστοπικό κινδυνολογώντας μέσω των καθηλωτικά αποπνικτικών εικόνων που μας διαποτίζουν, αναμιγνύοντας υποδόριο σαρκασμό με παταγώδη ροή, εξασφαλίζοντας την πλήρη προσοχή του θεατή, αφού τον ενεργοποιεί παράλληλα εγκεφαλικά και αισθητηριακά. Η σύλληψή του στοχεύει στην αφύπνιση από έναν αδάμαστο, ανυποχώρητο εφιάλτη που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν παρομοιάζεται με μια αδύνατη συγκυρία, αλλά με μια ανεπιθύμητη εκτράχυνση. Πέρα από σπουδή στη διέγερση του φόβου, είναι μια προσπάθεια που διαγγέλει κατηγορηματικά τη σημασία μιας συλλογικής ανόρθωσης απέναντι στην απευκταία περίπτωση του καταποντισμού της δημοκρατίας και της αλλοίωσης των διαδικασιών της.
Ως σεναριογράφος, παραδίδει τα ηνία στους ηθοποιούς του ώστε να καλύψουν ή να λειάνουν ορισμένες κακοτεχνίες. Ιδιαίτερα η Lupita Nyong’o προτάσσει ευαισθησία και πρωτοβουλία ως η ψυχικά τραυματισμένη μητέρα, ενώ ως η άγρια και πρωτόγονη Ρέντ μεταδίδει αισθήματα συντριβής και εξοργισμού. Ένα πεδίο για ακόμα μία φορά λειτουργεί απρόβλεπτα. Οι εναλλαγές της μουσικής καταλύουν την κοινοτυπία, καταστέλλουν την ένταση, αναζωπυρώνουν το ενδιαφέρον και εκτονώνουν τη φρενίτιδα, χαρίζοντας πληθώρα συναισθηματικών μεταπτώσεων στους θεατές. Η φωτογραφία του Mike Gioulakis στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, ενώ το μοντάζ μοιάζει κάπως βεβιασμένο (ή έστω ταχύρυθμο) στο τελευταίο κομμάτι του έργου (ίσως η ευθύνη βαραίνει τις σεναριακές αστοχίες του Peele).
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ
Αξίζει να επιβραβευτεί ένας δημιουργός που κατέστη περιζήτητος και αναδείχθηκε εξαιτίας της διάθεσης του να συρράψει το πάντα υφολογικά άμεσο είδος του horror με τον ώριμο σκεπτικισμό γύρω από πολιτικά ζητήματα που μας καλούν σε κινητοποίηση, με στόχευση όχι μόνο την επιφανειακή αναγνώριση αυτών των θεμάτων, αλλά και την αποτροπή ενός ενδεχόμενου δημοκρατικού «διαμελισμού».