Στις 14 Ιουλίου 1918 γεννήθηκε ο Ingmar Bergman, ένας απ’ τους σημαντικότερους auter του παγκόσμιου κινηματογράφου. Σουηδός, γιος λουθηρανού πάστορα, μεγάλωσε σε ένα φανατικά χριστιανικό και καταπιεστικό οικογενειακό περιβάλλον, αναζήτησε ο ίδιος μεγαλώνοντας την πίστη και την αγάπη μέσα από τα έργα του.
Η κινηματογραφική καριέρα του Bergman ξεκίνησε τη δεκαετία του 1940 και ο Roger Ebert έγραψε ότι οι πρώτες του ταινίες ήταν “μείγματα ιταλικού νεορεαλισμού και κοινωνικού δράματος του Χόλιγουντ και ακόμη και οι τίτλοι υποδηλώνουν την κοινοτοπία τους”. Αλλά αργότερα ο σκηνοθέτης άρχισε να βρίσκει τoν καλλιτεχνικό εαυτό του. Το 1955, σημείωσε παγκόσμια επιτυχία με τη ρομαντική κομεντί Smiles of a Summer Night, η οποία ήταν υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Στις εμβληματικές ταινίες του 1957 The Seventh Seal και Wild Strawberries, μπορούμε ήδη να βρούμε παραλλαγές σε κεντρικά θέματα στο έργο του Bergman: ανθρώπινη ύπαρξη, το νόημα της ζωής, πίστη και αμφιβολία για τον Θεό και μοναξιά. Έκτοτε, γύρισε πολλές διαχρονικά όμορφες ταινίες, τρεις από αυτές (The Virgin Spring, Through a Glass Darkly, Fanny and Alexander) κέρδισαν το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Πολλοί κριτικοί θεωρούν το Persona ως μια από τις καλύτερες ταινίες που έγιναν ποτέ. Πάμε να δούμε τις 5 καλύτερες ταινίες του Bergman.
Σ’ αυτό το υπαρξιακό δράμα του 1978, Autumn Sonata, η διάσημη συνονόματη του Ingmar Bergman, η σπουδαία Ingrid Bergman, έδωσε την τελευταία της κινηματογραφική παράσταση. Υποδύεται ένα ρόλο μιας παγκοσμίου φήμης πιανίστα, της Charlotte, που παραμελούσε την κόρη της Eva (Liv Ullmann) για πολλά χρόνια. Η συνάντησή τους υποβόσκει πολύ πόνο και πίκρα για τη σχέση τους. Αποτελεί μια ιστορία με καρδιά τον άσπονδο δεσμό μεταξύ μητέρας και κόρης και μια από τις καλύτερες ταινίες για την περίπλοκη επαφή γονιού-παιδιού.
Το συγκινητικό δράμα του Μπέργκμαν του 1972 Cries and Whispers ακολουθεί την καρκινοπαθή και ετοιμοθάνατη Agnes (Harriet Andersson) και τις συναισθηματικά απομακρυσμένες αδερφές της. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες του σκηνοθέτη, το Cries and Whispers χρωματίζεται με ένα ιδιαίτερα καμένο και οδυνηρό κόκκινο (κάτι που χρησιμοποίησε ο Krzysztof Kieslowski για την κόκκινη ταινία). Είναι μια ανήσυχη, οδυνηρή και βαθιά σπουδή πάνω στη μοναξιά και το θάνατο. Η εφημερίδα Guardian περιέγραψε το Cries and Whispers ως “κλειστοφοβικό τρόμο με διαβολική έμπνευση” και έγραψε ότι “αυτή η ταινία καίει σαν πάγος που κυλάει πάνω στο δέρμα.”
Μια από τις πιο ζεστές και συγκινητικές ταινίες του σκηνοθέτη, το δράμα του 1957 Wild Strawberries πραγματεύεται το ταξίδι του μοναχικού 78χρονου καθηγητή Isak Borg (τον οποίο υποδύεται ο θρύλος του βωβού κινηματογράφου Victor Sjöström) στη Σουηδία, στην πραγματικότητα το αλληγορικό και γνωστικιστικό ταξίδι της ψυχής του. Ο Borg αναγκάζεται να δει κατάματα όλη του τη ζωή και να ανακαλύψει τον εσωτερικό εαυτό του. Η ταινία βουτάει στη θάλασσα των ονείρων και αναμνήσεων που αναμειγνύονται με την πραγματικότητα του Borg. Είναι μια στοχαστική, ατμοσφαιρική και όμορφη ιστορία ενδοσκόπησης και ανθρώπινης ύπαρξης.
Το Wild Strawberries κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο Καλύτερης Ταινίας στο 8ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου και το Βραβείο Χρυσής Σφαίρας Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Η ταινία επηρέασε το Another Woman του Woody Allen και το Nayak του Satyajit Ray, μεταξύ πολλών άλλων.
Η Έβδομη Σφραγίδα είναι μια εμβληματική ιστορία φαντασίας του 1957 που απεικονίζει την αναζήτηση απαντήσεων για τη ζωή και τον θάνατο μέσα από μια παρτίδα σκάκι που παίζεται μεταξύ του χάρου (Bengt Ekerot) και ενός απογοητευμένου και παρατημένου ιππότη (ο πάντα λαμπρός Max von Sydow) κατά τη διάρκεια της μεσαιωνικής Μαύρης Πανούκλας. “Η ταινία είναι για τον φόβο του θανάτου και με απελευθέρωσε από τον δικό μου φόβο για το θάνατο”, έγραψε ο Bergman. Η Έβδομη Σφραγίδα είναι μια οπτική, θεατρική ποίηση, ένας κινηματογραφικός στοχασμός πάνω σε φιλοσοφικά και ανθρώπινα ζητήματα και ένα αριστούργημα του Σουηδικού σινεμά με μεγάλη διεθνή απήχηση.
Θεωρούμενη ως μια από τις καλύτερες ταινίες που έγιναν ποτέ (και μια πειραματική ταινία που όλοι πρέπει να δουν), το σουηδικό ψυχολογικό δράμα Persona του 1966 επικεντρώνεται στη γνωστή ηθοποιό Elisabet (Liv Ullmann), η οποία ξαφνικά σταμάτησε να μιλά στη μέση μιας παράστασης και τη νοσοκόμα Alma (Bibi Andersson), στην οποία ανατέθηκε η φροντίδα της Elisabet. Ενώ είναι απομονωμένες μαζί, οι δύο γυναίκες εξερευνούν τις προσωπικές τους ταυτότητες και υφίστανται συναισθηματική κατάπτωση. Είναι μια αισθησιακά λαμπρή, ονειρική και βαθιά εξερεύνηση της φύσης των ανθρώπων. Το Persona έχει συχνά αναλυθεί ως ορόσημο στην καριέρα του σκηνοθέτη, μια ταινία που τον έφτασε στο καλλιτεχνικό του απόγειο. Ο Ingmar Bergman έγραψε: “Αισθάνομαι ότι στο Persona – και αργότερα στο Cries and Whispers – είχα φτάσει όσο πιο μακριά μπορούσα ως σκηνοθέτης, άγγιξα αισθήματα και ανάγκες που μόνο ο κινηματογράφος μπορεί να ανακαλύψει.”