To φεστιβάλ των Καννών έσβησε φέτος 70 κεράκια και σε αυτά τα χρόνια έχει καταφέρει να γίνει το σημαντικότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ για τους απανταχού σινεφίλ, με εκατοντάδες σπουδαίες ταινίες να κάνουν εκεί την πρεμιέρα τους.
Στον απόηχο της φετινής διοργάνωσης την οποία κάλυψε εξαιρετικά η Ευτυχία Τερζή, ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές από τις καλύτερες ταινίες που κατάφεραν να κατακτήσουν τον πολυπόθητο Χρυσό Φοίνικα.
Η επική ταινία του Francis Ford Coppola για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, εμπνευσμένη από το Heart of Darkness του Joseph Conrad, στέκεται σήμερα ως μία από τις καλύτερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Πριν όμως από την πρεμιέρα της στις Κάννες είχε γίνει ήδη θρυλική για τα προβληματικά της γυρίσματα.
Είχε ξεπεράσει υπερβολικά το μπάτζετ της, γυριζόταν χωρίς τελειωμένο σενάριο, υπήρχαν φήμες ότι το συνεργείο είχε τρελαθεί στη ζούγκλα και ο φημισμένα δύσκολος Marlon Brando έκανε μαρτύριο τη ζωή του Coppola• όλα αυτά συναινούσαν στο να γίνει η Αποκάλυψη Τώρα το μεγαλύτερο λάθος στην καριέρα του Coppola. Κι όμως, κατάφερε να γίνει τεράστια επιτυχία, κερδίζοντας το Χρυσό Φοίνικα και μονιμοποιώντας τον Coppola στο αμερικανικό σκηνοθετικό πάνθεον.
Τα γιουχαρίσματα δεν είναι σπάνιο φαινόμενο στις Κάννες, αλλά αυτά που ακολούθησαν την προβολή του Ταξιτζή και την ανακοίνωση της επιτροπής για την απονομή του Χρυσού Φοίνικα απαιτούν ένα “περιεχόμενο”. Το σκληρό φιλμ του Martin Scorsese προβλήθηκε ένα χρόνο μετά την έκρηξη βόμβας στην κεντρική αίθουσα προβολών, την πρώτη μέρα του φεστιβάλ της προηγούμενης χρονιάς και το σινεφίλ κοινό ίσως δεν ήταν έτοιμο να δει τόση πολύ βία στη μεγάλη οθόνη.
Ο Ταξιτζής είχε ήδη κάνει επιτυχημένη πρεμιέρα στην Αμερική, αλλά η νίκη στις Κάννες τον “έσπρωξε” προς τα επόμενα βραβεία και τον καθιέρωσε στη μνήμη των θεατών ως μια από τις καλύτερες αμερικανικές ταινίες.
Μια ταινία που επηρέασε όσο λίγες το σύγχρονο αμερικανικό κινηματογράφο. Μη γραμμική αφήγηση, σπουδαία δραματουργία, περίσσιο στυλ, πνευματώδης διάλογοι, αμέτρητες αναφορές στην ποπ κουλτούρα, ανσάμπλ καστ• αυθεντικός Tarantino.
Σε μια ενθουσιώδη πρεμιέρα, το φεστιβάλ πήρε τη σωστή απόφαση να επιβραβεύσει τον Quentin Tarantino για τη δεύτερη ταινία του, τολμώντας να δώσει το Χρυσό Φοίνικα σε έναν καλλιτέχνη για μια ταινία-υπογραφή του.
To Blow-Up του Michelangelo Antonioni άλλαξε το κινηματογραφικό παιχνίδι στα μέσα της δεκαετίας του ’60. Η ταινία, που αφορά έναν φωτογράφο που τραβάει μια δολοφονία με τη μηχανή του, προκάλεσε αίσθηση στις ΗΠΑ, με τη βία και τη σεξουαλικότητα να μη μοιάζει με οτιδήποτε άλλο είχαν δει οι θεατές στον κινηματογράφο.
Το ενήλικο περιεχόμενο της ταινίας ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της λογοκρισίας στο Χόλυγουντ και οδήγησε στη δημιουργία νέων, πιο επιτρεπτικών κανόνων και σε μια πιο ώριμη θεματολογία στον κινηματογράφο των επόμενων δεκαετιών.
Το σπουδαίο δράμα του Wim Wenders για τη φύση της οικογένειας, ακολουθεί έναν άνθρωπο με αμνησία που τριγυρνάει στo Τέξας σε μια προσπάθεια να βρει τον αδερφό του και τον επτάχρονο γιο του και καταλήγει σε ένα ταξίδι στους δρόμους της Αμερικής προς αναζήτηση της χαμένης του γυναίκας.
Εντυπωσιακά τοπία των νοτιοδυτικών ΗΠΑ από τον Robby Müller, χρώματα (ειδικά η χρήση του πράσινου) για τα οποία μπορούν να γραφτούν εκθέσεις και ένα χαρακτηριστικό soundtrack, κάνουν αξέχαστη την ταινία του Wenders.
To σπουδαίο αλλά και “δυσάρεστο” φιλμ του Christian Mungiu, λαμβάνει χώρα στο βάρβαρο κομμουνιστικό καθεστώς της Ρουμανίας τη δεκαετία του ’80, όπου οι μορφές αντισύλληψης ήταν παράνομες και οι εκτρώσεις τιμωρούνταν με θάνατο. Όταν μια φοιτήτρια μένει έγκυος, ζητάει τη βοήθεια της συγκατοίκου της για να κάνει έκτρωση στη μαύρη αγορά.
Η ταινία ακολουθεί την νεαρή γυναίκα σε έναν ανελέητο λαβύρινθο τρόμου και διπροσωπίας που παρουσιάζεται με ανένδοτη λεπτομέρεια. Το κοινωνικό δράμα του Mungiu είναι όσο πιο κοντά μπορεί να σε φέρει μια ταινία σε μια κολασμένη εμπειρία, σε έναν τρομερά άξιο νικητή στο φεστιβάλ.
Το πολύχρωμο μιούζικαλ του Jacques Demy με πρωταγωνιστές τους Catherine Deneuve και Nico Castelnuovo είναι ένα από τα σπουδαία φιλμ του παγκοσμίου κινηματογράφου. Χωρισμένη σε τέσσερις πράξεις, η ταινία ακολουθεί την ιστορία αγάπης ανάμεσα σε μια γυναίκα κι έναν άντρα που φεύγει για τη στρατιωτική του θητεία.
Είναι ένα ζωηρό παράδειγμα της φόρμας του μιούζικαλ και ένας αληθοφανής και συγκινητικός τρόπος με τον οποίο η ζωή μπορεί να χωρίσει δύο εραστές. Ένας παραπάνω λόγος να το δει κάποιος, είναι η μεγάλη επιρροή που είχε στο πολυσυζητημένο περσινό La La Land.
Η μόνη ταινία από το Ιράν που έχει κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα και σίγουρα μια άξια νίκη. Η ταινία του Abbas Kiarostami, αφορά έναν άνθρωπο που οδηγάει στα προάστια ψάχνοντας να βρει ποιος θα τον θάψει αφού αυτοκτονήσει.
Οι συζητήσεις που κάνει με τους ανθρώπους που συναντάει είναι πολύ έντονες και η ταινία είναι εμβληματική για τη μοναδική οξυδέρκεια του Kiarostami για την ανθρωπότητα, την πολιτική και φυσικά την κινηματογράφηση.
Η ταινία του Gus Van Sant είναι εμπνευσμένη από τη σφαγή στο λύκειο Columbine, όπου το 1999 δύο μαθητές εισέβαλαν στο σχολείο και δολοφόνησαν 12 μαθητές και έναν καθηγητή, ενώ τραυμάτισαν άλλα 24 άτομα.
Παίρνοντας ένα βίαιο θέμα, ο Van Sant καταφέρνει να δημιουργεί μια ταινία ενάντια στη βία, καθώς “ρουφάει” όλη την ενέργεια, όλο το σκοπό, όλη την αίγλη και το κοινωνικό περιεχόμενο από τις δολοφονίες• ακολουθεί απλά τις καθημερινές ζωές ανθρώπων που εμπλέκονται σε ένα τραγικό γεγονός.
Ποτέ άλλοτε η Ρώμη δεν ήταν τόσο μεθυστική, μαγική, αλλά και μοναχική όπως στην ειρωνικά τιτλοφορημένη ταινία του Federico Fellini. Η πρώτη του συνεργασία με τον αγαπημένο του Marcello Mastroianni ήταν ίσως η πιο επιτυχημένη και αυτή που τους έκανε διεθνείς αστέρες.
Ο Mastroianni υποδύεται έναν διάσημο δημοσιογράφο που περνάει μια εβδομάδα στα περίχωρα της υψηλής κοινωνίας της Ρώμης. Ο Fellini αιχμαλωτίζει καλύτερα από οποιοδήποτε το δέλεαρ της αίγλης, δείχνοντας ταυτόχρονα την απόλυτη κενότητά της σε μια ταινία που θα είναι πάντα επίκαιρη.