Sicilian Ghost Story (2017)

Poster

Μετά από τη μυστηριώδη εξαφάνιση του 12χρονου Giuseppe, η συμμαθήτριά του Luna αποφασίζει να τον αναζητήσει αψηφώντας τις προτροπές των ενηλίκων που την περιβάλλουν να παραμείνει σιωπηλή.

TI EΧΟΥΜΕ ΕΔΩ

«Τα Μυστήρια της Σικελίας» είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθετικού διδύμου των Fabio Grassadonia και Antonio Piazza. Μετά το «Salvo» του 2013 που κέρδισε τις εντυπώσεις αλλά και το μεγάλο βραβείο της επιτροπής στην εβδομάδα κριτικών του Φεστιβάλ των Καννών, οι δυο σκηνοθέτες καταπιάνονται για άλλη μια φορά με το θέμα της δράσης της μαφίας στην Σικελία, αυτή τη φορά όμως από μια εντελώς διαφορετική σκοπιά.

Η ταινία είναι βασισμένη στην πραγματική υπόθεση απαγωγής και άγριας δολοφονίας του 12χρονου Giuseppe di Mateo από μέλη της μαφίας το 1993 που συγκλόνισε ολόκληρη την Ιταλία και παραμένει χαραγμένη στη μνήμη των Ιταλών μέχρι και σήμερα. Οι Grassadonia και Piazza με αφορμή αυτό το φρικτό γεγονός συνθέτουν μια άκρως ονειρική και παραμυθένια ιστορία που δανείζεται εμφανώς στοιχεία από τους Αδελφούς Grimm αλλά και την αρχαία ελληνική μυθολογία με σκοπό να αποτυπώσουν τον σκοτεινό υπόκοσμο της μαφίας μέσα από τα μάτια δυο μικρών παιδιών.

Χρησιμοποιώντας το γνώριμο συντακτικό των κλασικών παραμυθιών, οι σκηνοθέτες καταργούν με μαεστρία τα όρια μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας. Από τη μία πλευρά η Σικελία γεμίζει με μαγεμένα δάση, την αίσθηση τεράτων να παραμονεύουν κρυμμένα στους θάμνους, μια κακιά μητριά (αν και μητέρα στην προκειμένη περίπτωση), πνεύματα και μυστικές πύλες και από την άλλη η απίστευτα κυνική, φρικτή συνειδητοποίηση της πραγματικότητας. Η Luna, όπως οι συνήθεις ήρωες των παραμυθιών, κάνει την επανάστασή της απέναντι στον κόσμο των «μεγάλων» και αποφασίζει να σπάσει την ομερτά που τους κρατά σιωπηλούς μπροστά σε μια τέτοια τραγωδία. Εκεί ξεκινά και η περιήγησή της ανάμεσα σε όνειρο και εφιάλτη, φαντασία και πραγματικότητα, ζωή και θάνατο.

Οι Grassadonia και Piazza θέτουν τον πήχη πολύ ψηλά για τους εαυτούς τους με αυτή την πραγματικά ευφυή και πρωτότυπη σύλληψη που έχει μέσα της υφολογικά στοιχεία παρόμοια με τον αριστουργηματικό «Λαβύρινθο του Πάνα». Μπορεί πράγματι να διαπραγματευτεί κάποιος μια ιστορία τόσο μεγάλης φρίκης σαν ένα φανταστικό παραμύθι χωρίς να μειώσει την βαρύτητά της; Οι δύο Σικελοί αποδεικνύουν πως, όχι απλώς μπορεί, αλλά παίρνοντας αυτό το ρίσκο, δίνεται στην ιστορία μια νέα διάσταση.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Οι Grassadonia-Piazza υπογράφουν το σενάριο (που μόλις τους χάρισε ένα βραβείο από την Ιταλική Ακαδημία Κινηματογράφου αλλά και τη Χρυσή Αθηνά στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας) και τη σκηνοθεσία της ταινίας. Με πολύ λίγα λόγια και πολλές, καλοδουλεμένες εικόνες οι σκηνοθέτες καταφέρνουν να κάνουν τη Σικελία να μοιάζει με μαγικό μέρος επιστρατεύοντας τόσο έναν εξαιρετικό φωτογράφο όσο και έναν επιδέξιο σχεδιαστή ήχου. Από πλευράς σκηνοθεσίας η ταινία, αν και άρτια, φαίνεται κάποιες φορές να προσπαθεί να εντυπωσιάσει περισσότερο απ’ όσο θα ήταν απαραίτητο. Αν και εικονογραφικά είναι θεσπέσια, μερικές φορές φαίνεται το ουσιαστικό storytelling να σκοντάφτει πάνω στην υπέρ-επιτηδευμένη εικόνα και να δημιουργεί την αίσθηση της οπτικής φλυαρίας. Αυτό βέβαια συμβαίνει μόνο σε ορισμένα σημεία της ταινίας που αν είχαν καλύτερη διαχείριση στο μοντάζ δεν θα δημιουργούσαν κανένα πρόβλημα. Κατά τα άλλα, δημιουργούν μια ονειρική ατμόσφαιρα γεμάτη μαγεία.

Το σενάριο είναι άκρως πρωτότυπο, αν και βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα. Είναι εμφανές ότι ο σκοπός των σκηνοθετών δεν είναι να αφηγηθούν την ιστορία του Giuseppe di Mateo κατά γράμμα (άλλωστε, όπως είπαμε, είναι ήδη γνωστή σε όλη την Ιταλία). Στόχος τους είναι να μεταδώσουν αυτήν την εξωπραγματικά σκληρή εμπειρία μέσα από την οπτική γωνία της αγνής αθωότητας των παιδιών. Των παιδιών ως ηρώων της ταινίας αλλά και των ίδιων των σκηνοθετών ως παιδιά. Είναι εμφανές άλλωστε ότι τέτοιες ιστορίες οι δύο Σικελοί τις έχουν ζήσει στο πετσί τους. Τα θολωμένα όρια ανάμεσα στο πραγματικό και το μεταφυσικό είναι το στοιχείο που καθιστά την ταινία τόσο ενδιαφέρουσα και το σενάριο το καταφέρνει αυτό χωρίς να πέσει σε καμία παγίδα και χωρίς να χάσει στιγμή τη ροή του.

Οι ερμηνείες της ταινίας είναι σε πολύ καλό επίπεδο, ειδικά εάν λάβουμε υπόψη ότι σχεδόν ολόκληρη είναι στους ώμους της νεαρής Julia Jedlikowska, που ενσαρκώνει τον χαρακτήρα της Luna με μεγάλη επιτυχία. Εξίσου καλή είναι και η ερμηνεία του Gaetano Fernandez που αναλαμβάνει το δύσκολο ρόλο της ενσάρκωσης του Giuseppe. Πολύ ενδιαφέρουσες είναι και οι ερμηνείες των δύο μητέρων της ιστορίας. Από τη μια η μητέρα της Luna είναι μια στερεοτυπική απεικόνιση της κακιάς μητριάς του παραμυθιού γεγονός που κάνει τη φιγούρα της να μοιάζει σχεδόν γελοιογραφική και την ερμηνεία της επιτηδευμένη και out-of-this-world. Από την άλλη η μητέρα του Giuseppe είναι μια αμίλητη, φασματική μορφή που κάποιες φορές δρα ως πνεύμα-οδηγός της Luna στην αναζήτησή της.

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΩ

Ο τρόπος με τον οποίο διαπραγματεύονται οι σκηνοθέτες μια τόσο σκληρή και φρικτή ιστορία μέσα από τα μάτια των άτυχων μικρών της πρωταγωνιστών είναι πραγματικά αριστοτεχνικός και άκρως πρωτότυπος. Η ιστορία από μόνη της αναμφίβολα θα σας συγκλονίσει και η μαγική παραμυθένια ατμόσφαιρα που πλανιέται πάνω από τα δάση της Σικελίας θα σας συνεπάρει. «Τα Μυστήρια της Σικελίας» είναι μια ταινία που δεν μοιάζει με πολλές άλλες και αδιαμφισβήτητα αξίζει το «ταξίδι» μέχρι τη σκοτεινή αίθουσα.

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ
8
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
7.5
ΜΟΥΣΙΚΗ
6
ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ
7.5
Reader Rating4 Votes
9.2
7.3