Godard Mon Amour (Le Redoutable) (2017)

Ο Michel Hazanavicius, ο «ξενόφερτος outsider» που κέρδισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για το “The Artist” το 2011, επιστρέφει ομιλών, και με τα έντονα βασικά χρώματα της γαλλικής nouvelle vague για να πραγματοποιήσει μια «ηλίθια, ηλίθια ιδέα». Έτσι χαρακτήρισε ο Jean-Luc Godard την ιδέα να γίνει μια ταινία με αντικείμενο τη ζωή του, όταν ο Hazanavicius τον ενημέρωσε για το σχέδιό του. Μια φράση που έγινε σχεδόν σλόγκαν της ταινίας όταν παρουσιάστηκε στο περσινό Φεστιβάλ Καννών, σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες. Είχε άραγε δίκιο ο JLG;

Η απάντηση: Καθόλου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το “Le Redoutable” δεν είναι μια κινηματογραφική βιογραφία του μεγάλου σκηνοθέτη (μισούμε τα biopics σχεδόν όσο κι εσείς). Αντίθετα πρόκειται για μια πανέξυπνη, απολαυστικότατη κωμωδία, το χρονικό μιας συναρπαστικής, αλλά καταδικασμένης να αποτύχει, σχέσης και το πορτρέτο ενός καλλιτέχνη σε κρίση. Όλα αυτά, με μια πανταχού παρούσα ειρωνεία και ένα παιχνιδιάρικο κλείσιμο του ματιού προς τον θεατή που καθιστούν την ταινία ευφυέστατη, στην απλότητά της.

Είναι ξεκάθαρο από το πρώτο λεπτό ότι ο Hazanavicius δεν έχει καμία διάθεση να πλέξει το εγκώμιο του Godard, δεν τον αντιμετωπίζει ως έναν απλησίαστο εθνικό θησαυρό όπως οι περισσότεροι Γάλλοι σκηνοθέτες, αλλά τον προσεγγίζει με απεριόριστο χιούμορ, σχεδόν σαν μια καρικατούρα, που όσο κι αν δεν είναι κολακευτική, εξακολουθούμε να την έχουμε κρεμασμένη στον τοίχο του σαλονιού μας. O Godard του Hazanavicius είναι μια προσωπικότητα χαμένη, που προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει μια θέση σε έναν κόσμο που αλλάζει.

Όταν συνειδητοποιεί συντετριμμένος ότι δεν είναι πια ένα είδωλο της επανάστασης και της καινοτομίας, αλλά γίνεται σταδιακά ένα μέρος του συστήματος, ένας γραφικός σκηνοθέτης που «πρέπει να κάνει περισσότερες αστείες ταινίες με τον Belmondo», χάνεται ο κόσμος γύρω του. Όσο απεγνωσμένα κι αν προσπαθεί να λάβει μέρος στα γεγονότα, αυτά φαίνεται να τον προσπερνούν συνέχεια (κυριολεκτικά, αφού κάθε φορά που συμμετέχει στις διαδηλώσεις καταλήγει με σπασμένα γυαλιά, γεγονός που καθιστά την όρασή του αδύνατη).

Όλα αυτά, η κρίση του καλλιτέχνη και η κρίση μέσης ηλικίας (όλοι οι καλλιτέχνες πρέπει να πεθαίνουν στα 35, διακηρύττει ο 37χρονος Godard), το ραγδαίο κύμα αλλαγής που έφερε ο Μάης και ο έρωτας στα χρόνια της σαρωτικής επανάστασης είναι τα θέματα που ο Hazanavicius πραγματεύεται στο “Le Redoutable”, πάντα με μια ειρωνεία, μια αυθάδεια που ίσως μαρτυρά έναν κρυφό θαυμασμό ή μια νοσταλγία για μια εποχή που μένει χαραγμένη βαθιά στη συνείδηση της Γαλλίας αλλά και της Ευρώπης, αλλά και για ένα ιερό τέρας του κινηματογράφου που κανείς δε θα κατάφερνε να τσαλακώσει καλύτερα από τον Michel Hazanavicius.